Stadtgemeinde Friedberg: Geschiedenis

Het stadje Friedberg in de provincie Steiermark telt nu ongeveer 2500 inwoners. Toch heeft dit kleine stadje heel wat historie, hiervoor gaan we eerst terug naar een tijd waarin mannen nog ridders waren en vrouwen hulpeloos in hoge torens werden opgesloten.

Het jaar is 1192 en de bekende Engelse koning Richard I (beter bekend als Richard Leeuwenhart) komt net terug van een derde kruistocht naar het Heilig Land. Tijdens die kruistocht krijgt Richard ruzie met Leopold V van Oostenrijk die vindt dat zijn ridders veel te weinig te doen krijgen. Jammer genoeg moest Richard I via Oostenrijk terug naar zijn thuisland en daar wordt hij in opdracht van Leopold gevangen genomen. Voor het destijds gigantische bedrag van 100.000 Mark laat Leopold de Engelse koning weer vrij.

Wat gebeurt er met het losgeld? Een deel gaat natuurlijk naar het Rijk, de Weense stadsmuur wordt gemoderniseerd én de vestingsteden Wiener Neustadt en Friedberg worden gesticht. In het wapen van de stad Friedberg wordt deze “deal” ook tot uitdrukking gebracht in de twee handen.

Friedberg bestaat honderden jaren uit niet meer dan ’n burcht en ’n markt met wat huisjes eromheen. Wat is er sindsdien veranderd? Helaas.. de burcht is er niet meer. Gelukkig zijn er nog veel andere burchten bewaard gebleven, zo ligt de Festenburg (30 min. rijden) vlakbij en als je weet dat het Duitse woord voor burcht ‘Burg’ is, dan weet je ook waar de naastgelegen provincie Burgenland mee bezaaid is. (http://www.schloesserstrasse.com/)

Waarvoor dienen al die burchten en kastelen? Je zult zien dat het lang niet allemaal pracht en praal kastelen waren van de rijke elite. Deze burchten hadden een duidelijke verdedigende functie en met name tegen de Turken. Het Turkse en Oostenrijkse rijk waren in die tijd nog veel groter en in een continue strijd verwikkeld om nog méér land. De Turken zijn een aantal keren tot aan Wenen gekomen met hun invasie, maar hebben Oostenrijk nooit geheel kunnen veroveren.

Deze strijd heeft er wel bijvoorbeeld toe geleid dat koffie via Wenen in Europa werd geïntroduceerd. Ook is het woord ‘turk’ terecht gekomen in een groot scala aan Oostenrijkse scheldwoorden. Mijn oma gebruikt bijvoorbeeld graag het scheldwoord ‘Kuruzitürken’ wat letterlijk betekent: Koerden turken.

Zoals gezegd is de Friedbergse burcht er niet meer. Maar je kunt er nog wel wat restanten van bekijken. Het Kriegerdenkmal (zie punt 2 op het kaartje onderaan) staat op de plaats van de burcht en is ook gebouwd met de laatste restanten van muren. Op het monument staan de namen van alle Friedbergse gevallenen in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Als je om het gedenkteken heen loopt kun je ook nog ’n stuk burchtkelder in de struiken herkennen. Let ook op de funderingsstenen van menig huis in Friedberg: waarom zou je voor stenen betalen als er een grote hoop gratis stenen in een nabijgelegen ruïne liggen?